وقایع این روز:

1. زیارت امام حسین (علیه السلام )

در شب 15 رجب و روز آن زیارت امام حسین (علیه السلام )¹ و همچنین زیارت مشاهد مشرفه معصومین (علیهم السلام )² مستحب است .

2. وفات حضرت زینب (علیها السلام )

وفات مظلومانه و غریبانه ام المصائب حضرت فاطمه صغرى عقیله بنى هاشم زینب کبرى (علیها السلام ) در شب یکشنبه 15 رجب سال 62 ه‍ به وقوع پیوسته است³ .
در مدت یک سال بعد از واقعه کربلا، زندگانى آن حضرت همراه با اشک و آه و خاطرات اسارت و کربلا سپرى گشت . در عظمت آن مخدره همین بس ‍ که به فرموده صدوق (رحمه الله )، از جانب امام حسین (علیه السلام ) نیابت خاصه داشته است ، و تا هنگامى که بیمارى امام زین العابدین (علیه السلام ) تمام نشده بود، این نیابت ادامه داشت⁴

نام گذارى حضرت

هنگام ولادت جبرئیل از جانب خداوند متعال بر پیامبر (صلى الله علیه و آله ) نازل شد و عرض کرد: ((یا رسول الله ، اسم این دختر را زینب بگذار)). آنگاه جبرئیل گریست . پیامبر (صلى الله علیه و آله ) پرسید: سبب این گریه چیست ؟ عرض کرد: همانا این دختر از آغاز زندگانى تا پایان روزگار در این سراى ناپایدار با رنج و درد و بلا خواهد زیست . گاهى به درد مصیبت شما یا رسول الله مبتلا مى شود، و گاهى در ماتم مادرش و گاهى در مصیبت پدر و گاهى به درد فراق برادرش حسن مجتبى (علیه السلام ) دچار خواهد شد. از همه بالاتر به مصائب کربلا و نوائب دشت نینوا گرفتار مى شود چنانکه مویش سفید و قامتش خمیده خواهد گردید.
این خبر را اهل بیت (علیهم السلام ) شنیدند و اندوهناک و گریان شدند. پیامبر (صلى الله علیه و آله ) صورت بر صورت حضرت زینب (علیها السلام ) نهاد و گریست . حضرت صدیقه طاهره (علیها السلام ) فرمود: یا ابتا، این گریه براى چیست ؟ خداوند دیده هاى تو را نگریاند. فرمود:اى فاطمه ، بعد از من و تو این دختر دچار بلاها و مصائبى مى شود. حضرت صدیقه (علیها السلام ) فرمود: چه ثواب دارد آن کسى که بر دخترم زینب (علیها السلام ) گریه کند؟ آن حضرت فرمود: ((اى پاره تنم واى نور چشمم ، ثواب کسى که بر او و مصائب او گریه کند مانند ثواب کسى است که بر برادرش حسین گریه کند)). سپس نام آن حضرت را ((زینب )) نهاد⁵.
آن حضرت یک سال و چند ماه بعد از واقعه کربلا با قلبى پر از اندوه از مصائب کربلا در خانه خود رحلت فرمودند و در همان خانه دفن شدند. در وفات آن مخدره مظلومه روزهاى 14 رجب و دهم ماه رمضان را هم گفته اند⁶.

3. تغییر قبله

در روز 15 رجب سال 2 ه‍ قبله از بیت المقدس به سوى کعبه تغییر پیدا کرد. این برنامه در نماز ظهر در مسجد بنى سالم مدینه اتفاق افتاد و این مسجد بعد از آن به مسجد ذى القبلتین نامیده شد⁷.

4. خروج از شعب ابى طالب (علیه السلام )

در این روز حضرت ختمى مرتبت (صلى الله علیه و آله ) از شعب ابى طالب (علیه السلام ) خارج شدند⁸.

5. شهادت امام صادق (علیه السلام )

شهادت امام صادق (علیه السلام ) به روایتى در سال 148 ه‍ در چنین روزى بوده است⁹ .

1. فیض العلام : ص 307 - 308. مصباح المتهجد: ص 741. قلائد النحور: ج رجب ، ص 145. مصباح کفعمى : ج 2 ص 599.
2. مسار الشیعه : ص 35.
3. زینب الکبرى (علیها السلام ) (نقدى ): ص 114. معالى السبطین : ج 2 ص 225.
4. شجره طوبى : ج 2 ص 392.
5. ریاحین الشریعه : ج 3 ص 38 - 39.
6. الوقایع و الحوادث : ج 1 ص 113.
7. مسار الشیعه : ص 35. وقایع الایام : ج 1 ص 155. فیض العلام : ص 308. قلائد النحور: ج رجب ، ص 151. مصباح کفعمى : ج 2 ص 598. مصباح المتهجد: ص 742. بحار الانوار: ج 98 ص 345.
8. مصباح المتهجد: ص 741. فیض العلام : ص 308. قلائدالنحور: ج رجب ، ص 145. مصباح کفعمى : ج 2 ص 599. بحار الانوار: ج 97 ص 598.
9. اعلام الورى : ج 1 ص 514. روضه الواعظین : ج 1 ص 212.